Cumhurbaşkanı Başdanışmanı ve Cumhurbaşkanlığı Hukuk Politikası Kurulu Başkan Vekili Mehmet Uçum, Habertürk’te Mehmet Akif Ersoy’un sorularını yanıtladı.
Herkesin merak ettiği seçim tarihi ve Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın yeniden adaylık süreci hakkında açıklamalarda bulunan Mehmet Uçum’un açıklamalarından öne çıkanlar ?
“Seçimin yenilenmesine Meclis karar verebilir, Cumhurbaşkanı da karar verebilir.”
“Seçim tarihi ile ilgili bir güncelleme olursa bu kararı Cumhurbaşkanı alacak. Bu karar 48 saat içinde yayımlanmalıdır. Seçim 60 gün sonra ilk Pazar günü yapılacak.
“Cumhurbaşkanı kararından sonra en erken 60, en geç 66 gün içinde seçim yapılacak.”
Cumhurbaşkanlığı Seçim Kanunu daha sonraki bir kanundur. Daha sonra çıkarılan kanun, TBMM Seçimlerine Dair Kanun’un bu hükmünü zımnen yürürlükten kaldırmıştır. Burada uygulanacak kanunun Cumhurbaşkanlığı Seçimi Kanunu olduğuna şüphe yoktur. Cumhurbaşkanlığı Seçim Kanunu sonraki kanun olduğu için bu kanun uygulanacaktır. Burada tereddüt yok. 60 gün Cumhurbaşkanı karar tarihinden itibaren sayılacaktır. Seçimler 60 gün sonra ilk Pazar günü yapılır.’
“Cumhurbaşkanı ve Meclis birlikte seçime gidiyor. Bu siyasi hukukta seçimlerin birlikte yapılması demektir.”
Fesih, o kararı veren dönemin varlığını etkilemez. Burada hem Meclis hem de Cumhurbaşkanlığı kararını verdiğinde birlikte kendi varlıklarını sona erdirirler. Buna siyasi hukuk açısından birlikte son vermek denir.
Sistem, bir Cumhurbaşkanının iki kez seçilebileceğini söylüyor. Cumhurbaşkanı Erdoğan 2014’te Cumhurbaşkanı seçildi, 2018’de seçildi. O döneme birinci dönem, bu döneme ikinci dönem deniyor. Başkan iki kez seçilebilir. Anayasa’nın 100. maddesi TBMM’de sıfırdan kabul edildi. Yürürlükten kaldırılan 101 ibaresi 30 Nisan 2018 tarihinde de yürürlükten kaldırılmıştır. Yeni 101. madde yürürlüğe girmiştir. Eski ifadeye göre değerlendirme imkanı yok. Anayasa’ya göre 101. madde de dahil olmak üzere bazı unsurlar seçim takviminin başladığı gün itibariyle yürürlüğe giriyor. 101. element yürürlüğe girdiğinden, ardından bir seçim yapıldı. Yeni sistem nedeniyle Cumhurbaşkanı birinci dönemini yaşıyor. Kamu hukukunun durumu da niteliksel olarak değişmiştir. Adaylar ve yetkililer arasında birçok farklılık var. Daha önce Cumhurbaşkanı sorumsuzdu, şimdi sorumlulukları var. Kamu hukukunun statüsü de değişti. Sayın Cumhurbaşkanı aday olduktan sonra bu tartışma re’sen sona erecektir. İstifa yükümlülüğü, kamu görevinde bulunanlar hakkındadır. Sisteme göre bakan yardımcıları istifa etmeli. Ancak bakanlar istifa etmeden aday gösterebiliyor. Tam kamu görevlisi statüsüne sahip değiller.’
